In het kort
Verdelen van vermogen
De verdeling van vermogen bij scheiding kan complex zijn, vooral bij huwelijken of geregistreerde partnerschappen met verschillende soorten bezittingen, schulden of afspraken.
Gezamenlijk eigendom moet zorgvuldig worden verdeeld. Sinds 2018 geldt de beperkte gemeenschap van goederen, waardoor niet alle bezittingen automatisch gezamenlijk zijn.
De manier waarop u uit elkaar gaat — via overleg, mediation of een gerechtelijke procedure — heeft invloed op de verdeling.
Een zorgvuldige aanpak voorkomt discussies over gemeenschappelijke bezittingen, erfenissen, of schenkingen met uitsluitingsclausule.
De wet schrijft voor dat verdeling plaatsvindt naar billijkheid: afspraken moeten eerlijk en naar redelijkheid worden gemaakt. Ook de peildatum, het moment waarop de waarde van het vermogen wordt bepaald, speelt een cruciale rol.
Onze advocaten helpen u om alle afspraken duidelijk vast te leggen, zodat er geen misverstanden ontstaan over de waarde van uw vermogen of over de verdeling van schulden, woning of pensioen.
Soorten vermogensverdeling
De manier waarop het vermogen wordt verdeeld, hangt af van het huwelijksregime of het type relatie.
Algehele gemeenschap van goederen
Tot 1 januari 2018 vielen vrijwel alle bezittingen en schulden automatisch in de gemeenschap. Bij scheiding wordt dit gemeenschappelijke vermogen in beginsel gelijk verdeeld.
Beperkte gemeenschap van goederen
Voor huwelijken na 1 januari 2018 geldt de nieuwe wet: alleen het tijdens het huwelijk opgebouwde vermogen wordt gedeeld. Erfenissen en schenkingen met uitsluitingsclausule blijven persoonlijk bezit.
Huwelijkse voorwaarden of verrekenbedingen
Bij huwelijkse voorwaarden kunnen echtgenoten afwijkende afspraken maken. Vaak geldt een periodiek of finaal verrekenbeding, waarbij alsnog wordt verrekend wat tijdens het huwelijk is opgebouwd.
Wie niet periodiek heeft verrekend, kan bij scheiding alsnog geconfronteerd worden met een omvangrijke verrekening.
Koude uitsluiting
Is er sprake van koude uitsluiting, dan delen partners geen vermogen of inkomsten. Toch kunnen afspraken over bijdragen of verrekening later relevant blijken.
Geregistreerd partnerschap
Voor geregistreerde partners gelden grotendeels dezelfde regels als bij een huwelijk, tenzij anders is vastgelegd.
Goede kennis van deze vormen is essentieel voor een eerlijk en juridisch juiste verdeling.
Verdeling van bezittingen en schulden
Bij de verdeling wordt gekeken naar alle bezittingen en schulden binnen het gezamenlijke vermogen:
- Gezamenlijke woning: waardering, hypotheek en eventuele overname of uitkoop van een partner.
- Inboedel en persoonlijke bezittingen: onderscheid tussen gemeenschappelijk en verknocht goed.
- Spaartegoeden, beleggingen en rekeningen: inclusief buitenlandse rekeningen en vermogensbestanddelen.
- Schulden en leningen: gezamenlijke schulden worden verdeeld; sommige schulden blijven privé.
- Erfenissen of schenkingen: meestal privé, tenzij anders overeengekomen.
- Onderneming of aandelen: waardering volgens het Burgerlijk Wetboek, vaak met hulp van een deskundige.
Een scheidingsconvenant zorgt voor duidelijke vastlegging.
De Hoge Raad heeft meermaals benadrukt hoe belangrijk de juiste peildatum is: die bepaalt de waarde van het vermogen op het moment van verdeling.
Peildatum en waardering van het vermogen
De peildatum is het moment waarop de waarde van bezittingen en schulden wordt vastgesteld.
Die datum kan zijn: de dag van feitelijke scheiding, de datum van het verzoekschrift of een in overleg gekozen moment.
De waardering gebeurt tegen de marktwaarde (waarde in het economische verkeer).
Bij woningen, ondernemingen of aandelen kan een taxatie noodzakelijk zijn om een eerlijke waardering te waarborgen.
Duidelijke afspraken over peildatum en waardering in het scheidingsconvenant voorkomen latere discussies en dragen bij aan een billijke uitkomst.
Onze aanpak
Een zorgvuldige vermogensverdeling vraagt om structuur en strategie. Onze advocaten familierecht begeleiden u in vier overzichtelijke stappen:
- Inventarisatie van het vermogen – alle bezittingen, schulden en uitzonderingen in kaart brengen.
- Toepasselijk recht bepalen – essentieel bij internationale situaties of expats.
- Analyse en berekening – waardering van gezamenlijke bezittingen, verrekenbedingen en verknochte goederen.
- Vastlegging in convenant – juridisch correcte afspraken, eventueel ter goedkeuring aan de rechter.
Zo ontstaat rust, duidelijkheid en zekerheid, ook bij complexe of internationale scheidingen.
Waarom Simmelink Advocaten
- Specialist in familierecht en internationale vermogensverdeling
- Ervaring met ondernemingen, buitenlandse bezittingen en expats
- Heldere strategie en persoonlijke begeleiding
- Eén vaste advocaat en volledige discretie
Veelgestelde vragen
Bij een scheiding bestaat het gemeenschappelijk vermogen uit alle bezittingen en schulden die tijdens het huwelijk zijn opgebouwd. Dit omvat bijvoorbeeld de gezamenlijke woning, spaargeld, beleggingen en leningen. Persoonlijke bezittingen, erfenissen met een uitsluitingsclausule of verknochte goederen behoren meestal niet tot het gemeenschappelijk vermogen.
Bij een algehele gemeenschap van goederen (geldend voor huwelijken vóór 2018) valt vrijwel alles onder het gezamenlijke vermogen. Kies je voor trouwen na 2018, dan geldt de beperkte gemeenschap van goederen: vermogen dat vóór het huwelijk is opgebouwd of via erfenis of schenking is ontvangen, blijft privébezit bij een echtscheiding.
Huwelijkse voorwaarden bepalen hoe het vermogen bij een scheiding wordt verdeeld. Vaak is vastgelegd dat het vermogen gescheiden blijft of dat inkomsten worden verrekend via een periodiek of finaal verrekenbeding. Deze afspraken zijn leidend bij de verdeling van bezittingen tijdens een echtscheiding.
De peildatum is het tijdstip waarop de waarde van bezittingen en schulden wordt vastgesteld voor de scheiding. Dit kan het moment van feitelijke scheiding zijn, of de dag waarop het verzoek tot echtscheiding is ingediend. De peildatum is cruciaal omdat de waarde van het gezamenlijke vermogen kan variëren.
Gezamenlijke schulden worden in principe gelijk verdeeld, tenzij in de huwelijkse voorwaarden anders is vastgelegd. In sommige gevallen zijn schulden privé, bijvoorbeeld als een lening niet voor gezamenlijke doeleinden is aangegaan.
Erfenissen en schenkingen vallen doorgaans buiten de verdeling van het vermogen bij een scheiding, mits er een uitsluitingsclausule is opgenomen. Wanneer zo’n clausule ontbreekt, kunnen erfenissen en schenkingen wél bij de verdeling horen.
De waarde van de gezamenlijke woning wordt meestal bepaald door een onafhankelijke taxatie rond de peildatum. Vervolgens wordt afgesproken of een van de partners de woning overneemt of dat verkoop de beste optie is.
Heeft één van de partners een eigen onderneming? Dan wordt deze onderneming gewaardeerd, bijvoorbeeld door een accountant of financieel specialist. De waarde van de onderneming telt mee bij de totale vermogensverdeling.
Alle afspraken over verdeling van vermogen, schulden en peildatum worden vastgelegd in een scheidingsconvenant of verdelingsakte. De rechtbank keurt deze afspraken goed, waarna de verdeling definitief is.
De regels rond gemeenschap van goederen, verrekening en waardering zijn complex. Een gespecialiseerde advocaat of juridisch deskundige zorgt ervoor dat de afspraken eerlijk en volledig zijn. Zo komt u met zekerheid tot een goede verdeling van het vermogen na scheiding.
Over deze pagina
Deze pagina is opgesteld door mr. C. Simmelink, advocaat (internationaal) familierecht en erfrecht bij Simmelink Advocaten.
Met ruim 20 jaar ervaring in (internationaal) familierecht begeleidt zij/hij cliënten in Nederland en daarbuiten met rust, overzicht en strategie.
